10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 172-174 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Cevapları | MEB Yayınları Sayfa 172–173–174 – Molar Derişim Etkinliği

Aşağıda sorular eksiksiz ve aynen yazılmış, her sorunun altında kısa ve net cevaplar yer almaktadır. Önemli kısımlar koyu yazılmıştır.

Sayfa 172 – Etkinlik: Molar Derişim

Soru 1: Aşağıda madde miktarı, çözelti hacmi ve çözeltinin molar derişimini gösteren bir tablo verilmiştir. Tabloyu inceleyiniz ve değişkenler arasındaki ilişkileri sınıf arkadaşlarınızla tartışınız. Tartışma sonucunda ulaştığınız örüntüyü yazınız.

Cevap: Çözünen maddenin mol sayısı arttıkça molar derişim artar, çözelti hacmi arttıkça molar derişim azalır.
Yani molar derişim, madde miktarıyla doğru; hacimle ters orantılıdır.

Soru 2: Belirlediğiniz ilişkiyi matematiksel bir eşitlik olarak ifade ediniz.

Cevap: M = n / V
(M: molar derişim, n: mol sayısı, V: çözelti hacmi – L)

Soru 3: Derişim ile ilgili elde ettiğiniz matematiksel eşitliği kullanarak aşağıdaki çözeltilerin molar derişimlerini hesaplayınız.

a) 1,25 mol HBr asidi ile hazırlanan sulu çözeltinin hacmi 0,5 L’dir. Buna göre bu çözeltinin molar derişimi kaçtır?

Cevap: M = n / V = 1,25 / 0,5 = 2,5 M

b) 3 mol Pb(NO₃)₂ katısı saf suda çözünerek 2 L’lik bir çözelti elde ediliyor. Pb(NO₃)₂ çözeltisinin molar derişimi kaçtır?

Cevap: M = n / V = 3 / 2 = 1,5 M

Sayfa 173 Cevapları

Soru 4: Derişim için geliştirdiğiniz matematiksel eşitlikten yola çıkarak çözeltilerin molar derişimleri ile ilgili bir genelleme oluşturunuz.

Cevap: Molar derişim, çözünenin mol sayısı arttıkça artar; çözelti hacmi arttıkça azalır.
Bu durum M = n / V bağıntısıyla ifade edilir.

Soru 5: Molar derişim (molarite), bir litre çözeltideki çözünmüş maddenin mol sayısını ifade eder ve aşağıdaki bağıntı yardımıyla hesaplanır. 4. maddede yaptığınız hesaplamaları molar derişim bağıntısını kullanarak tekrar ediniz ve sonuçları karşılaştırınız.

Cevap: M = n / V bağıntısı kullanıldığında daha önce yapılan hesaplamalarla aynı sonuçlar elde edilir.
Bu da molar derişim formülünün doğru ve geçerli olduğunu gösterir.

Soru 6: Çözelti derişimleri yorumlanırken birim hacimde çözünen madde miktarlarına göre kıyaslama yapılabilir. Aynı maddenin çözeltilerinde birim hacimde çözünen madde miktarı fazla olan çözeltilere derişik, az olan çözeltilere seyreltik çözeltiler denir. Derişik ve seyreltik kavramları bağıl kavramlardır. 25 °C sıcaklıkta saf su ile hazırlanan iki çözeltinin çözücü ve çözünen miktarları tabloda verilmiştir. Bu çözeltilerden hangisi derişik, hangisi seyreltiktir? Buna nasıl karar verirsiniz? Bu tabloda 100 g suda 30 g çözünmüş tuz içeren bir örnek daha olsaydı derişik ve seyreltik olarak nitelenen çözeltiler değişir miydi? Gerekçelendirerek açıklayınız.

Cevap: I. çözelti seyreltik, II. çözelti derişiktir.
Çünkü birim hacimde çözünen madde miktarı II. çözeltide daha fazladır.
Eğer 100 g suda 30 g tuz içeren bir çözelti olsaydı, bu çözelti en derişik olurdu; diğerleri ona göre daha seyreltik sayılırdı.

Soru 7: Biyoloji dersinde öğrendiğiniz izotonik ve hipertonik çözeltiler ile seyreltik ve derişik çözelti kavramları arasında bir benzerlik var mıdır? Aşağıdaki görselleri inceleyerek yorumlayınız.

Cevap: Evet, benzerlik vardır.
Derişik çözeltiler hipertonik, seyreltik çözeltiler hipotonik çözeltilere benzer.
Her iki durumda da belirleyici olan madde derişimidir.

Sayfa 174 Cevapları

Soru 8: Aşağıda derişimi fazla olan bir çözelti verilmiştir. Bu çözeltiden derişimi az olan bir çözeltiyi nasıl hazırlarsınız? Görsel üzerine çizim yaparak açıklayınız.

Cevap: Çözeltiye çözücü eklenir.
Bu işlemde çözünen maddenin mol sayısı değişmez, yalnızca hacim artar ve derişim azalır.
Bu tür işlemler için M₁·V₁ = M₂·V₂ bağıntısı kullanılır.

Değerlendirme Cevapları

Soru 1: Molekül kütlesi bilinmeyen bir maddenin molar derişimini hesaplamak için kütlesi kullanılabilir mi? Fikirlerinizi yazınız.

Cevap: Hayır. Molar derişim hesaplamak için mol sayısı bilinmelidir ve bunun için molar kütle gereklidir.

Soru 2: Molar derişim günlük hayatta hangi alanlarda kullanılabilir? Fikirlerinizi yazınız.

Cevap: Sağlık, ilaç ve serum hazırlama, temizlik ürünleri, gıda sektörü, laboratuvar çalışmaları ve kimya sanayisinde kullanılır.

Soru 3: Bir çözeltiyi derişik ya da seyreltik olarak niteleyebilmek için hangi değişkenlerin dikkate alınması gerektiğini açıklayınız.

Cevap: Çözünen maddenin miktarı ve çözelti hacmi birlikte dikkate alınmalıdır.