Akıl Aydınlığında Metni Cevapları (8. Sınıf Türkçe)

Akıl Aydınlığında Metni Cevapları

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 275 Cevabı

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Sizce insanları diğer canlılardan ayıran özellikleri nelerdir? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: İnsanları diğer canlılardan ayıran en önemli özellik akıl ve düşünme yeteneğidir. Ayrıca insanlar konuşabilir, yazabilir ve öğrenerek gelişebilir.

Şiiri, türün özelliklerine dikkat ederek sessiz okuyup şiirdeki vurgu ve tonlamaları belirleyiniz. Ardından şiiri sesli okuyunuz ve ezberlemeye çalışınız.

Akıl Aydınlığında

Çok büyük şu insan aklı
Masmavi sonsuz bir deniz
Görüyor musun
Akıl aydınlığında yüzüyor gemi
Akıl aydınlığında koşuyor kamyon
Kayıyor tren
İşçilerin emeğinden almış da hızını
Bak ne yaman geçiyor uçak Akıl aydınlığında

Akıl aydınlığında
Terle oyuluyor dağlar
Suyla doluyor baraj
Çıt, basıyorsun düğmeye
Birden fışkırıyor elektrik
Bir aydınlık, beyninden
Yollara, kitaplara
Bir aydınlık, güle oynaya
Okullara, fabrikalara,
Göğeren başaklara ordan
Bir aydınlık ki bin sorudan
Gökyüzü atlasına, taa Samanyoluna

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 276 Cevabı

Bakıyorsun
Kuyruğundan ateşler saçarak
Yıldızlara yaklaşıyor uzak gemimiz
Sen de içindesin ben de
Yeni dünyalar arıyoruz birlikte
Karanlıklarda gizlenen büyücü
Korkup kaçıyor bizden
Aynı filmlerdeki gibi
Ellerimizin içinde
Gülümsüyor evren
Gülümsüyoruz
Payımıza düşen mutlulukla
Artık tutsak değiliz yeryüzünde

İşte yıldızlar bize göz kırpan
Ayın gümüş orağı işte
İşte Venüs, Neptün, Uranüs
İşte işte Dünyamız
Maviş bir topaç gibi
Ağır dönmekte

Akıl aydınlığında şimdi
Sofrada ekmek
Saksıda çiçek
Gökyüzü pencerede
Daha güzel durmakta
Günden güne emekle
Daha da çiçeklenmekte dünyanın yüzü.
Çok büyük şu insan aklı
Aklımız bizim sonsuz gökyüzü

Aziz SİVASLIOĞLU (1950-…)
Samsun’un Çarşamba ilçesinde doğdu. Şiirlerinde özellikle insan sevgisini ön plana çıkaran Sivaslıoğlu “Terli Şiir” ve “Kar Nedir Kara Çocuk?” isimli şiirlerinde insana ve çocuğa verdiği değeri sezdirir. Yazar, kitaplarında doğa ve hayvan sevgisine de fazlasıyla yer verir.

1. ETKİNLİK

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 277 Cevabı

Okuduğunuz metindeki anlamını bilmediğiniz kelime ya da kelime gruplarını aşağıya yazınız. Metindeki anlamını bilmediğiniz kelime ya da kelime gruplarının anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz. Anlamını öğrendiğiniz yeni kelime/kelime gruplarını sözlüğünüze yazınız. Öğrendiğiniz kelimeleri birer cümlede kullanınız.

Kelime/Kelime Grubu: Yaman
Tahminî Anlamı: Hızlı, güçlü
Cümlem: Komşumuzun köpeği çok yaman bir hayvan.

Kelime/Kelime Grubu: Göğermek
Tahminî Anlamı: Yeşermek
Cümlem: Bahar gelince ağaçların yaprakları göğerdi.

Kelime/Kelime Grubu: Topaç
Tahminî Anlamı: Bir oyuncak
Cümlem: Dedem bana küçükken tahta bir topaç almıştı.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki sorulan okuduğunuz şiire göre cevaplayınız.

1. Şair, insan aklını neye benzetiyor? Neden?
Cevap: Şair, insan aklını masmavi, sonsuz bir denize benzetiyor; çünkü aklın sınırları yoktur ve çok büyüktür.

2. Şiirde insanların akıllarını kullanarak neler yaptıklarından bahsediliyor?
Cevap: Ulaşım araçları, elektrik üretimi, baraj, fabrika, okul, kitap, gökyüzü keşifleri gibi birçok teknolojik ve bilimsel gelişmeden söz ediliyor.

3. “Artık tutsak değiliz yeryüzünde” dizesiyle ne anlatılmak istenmiştir?
Cevap: İnsanların bilgi ve teknolojiyle yeryüzü dışına, uzaya ulaşabildiği anlatılıyor.

4. “Günden güne emekle / Daha da çiçeklenmekte dünyanın yüzü.” dizeleriyle şair ne anlatmak istemiştir?
Cevap: Akıl sayesinde dünyanın güzelleştiği ve geliştiği vurgulanmak istenmiştir.

5. Sizce şairin şiire yazdığı başlık uygun mudur? Siz olsaydınız bu şiire hangi başlığı yazardınız? Neden?
Cevap: Başlık uygundur çünkü şiirin ana teması aklın gücüdür. Ben olsaydım “Aklın Işığı” başlığını koyardım çünkü şiir boyunca aklın aydınlatıcı yönü anlatılıyor.

3. ETKİNLİK

Okuduğunuz şiirin konusunu ve ana duygusunu aşağıya yazınız.

• Şiirin Konusu: İnsan aklının ortaya koyduğu başarılar ve gelişmeler.
• Şiirin Ana Duygusu: İnsan aklına duyulan hayranlık ve onun gücüyle oluşan umut.

4. ETKİNLİK

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 278 Cevabı

Aşağıdaki çizgi romanı inceleyiniz. Çizgi roman hakkındaki görüşlerinizi ve görsel yorumcunun iletmek istediği bilgi ya da düşünceyi nasıl ilettiğini yazınız.

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 279 Cevabı

Cevap: Çizgi roman, Nobel ödüllü bilim insanı Aziz Sancar’ın hayatını çocuklara eğlenceli ve sade bir dille anlatmaktadır. Görsel yorumcu, karakterleri hayvanlar üzerinden canlandırarak çocukların ilgisini çekmeyi başarmış. Kedi karakterler Simit ve Peynir, hem olayları takip ediyor hem de esprili yorumlarla okuyucuya rehberlik ediyor. Görsellerdeki renkli ve canlı çizimler, anlatımı destekliyor ve öğrenmeyi kolaylaştırıyor. Görsel yorumcu, Aziz Sancar’ın çocukluğundan itibaren bilime olan ilgisini, kararlılığını, laboratuvar çalışmalarını ve DNA ile ilgili buluşlarını açık ve anlaşılır şekilde resimlemiş. Bu sayede okuyucu, hem eğleniyor hem de önemli bilimsel bilgiler ediniyor.

Görsel anlatımın gücüyle Aziz Sancar’ın hayatı örnek bir başarı hikâyesi olarak sunulmuş. Ayrıca çizgi roman, bilimsel merakın ve azmin önemini vurgulayarak öğrencilere ilham veriyor.

5. ETKİNLİK

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 280 Cevabı

Dünyanın en zeki insanlarının hayatları ve icatları konusunda bir sunum hazırlayınız. Sunumunuzu; düşüncelerinizi mantıksal bir bütünlük içerisinde ifade edecek şekilde ve görsel, işitsel vb. destekleyici materyaller kullanarak hazırlayınız. Bir sonraki derste sunumunuzu yapmak üzere prova yapınız.

Sunum Başlığı: Dünyayı Değiştiren Zihinler
Sunum İçeriği (Kısa Özet):
Sunumda Albert Einstein, Marie Curie, Aziz Sancar, Nikola Tesla ve Elon Musk gibi bilim insanlarının hayatları ve icatlarına yer verilir.

• Görseller: Bilim insanlarının fotoğrafları, icatlarının çizimleri
• İşitsel materyaller: Bilimsel belgesellerden kısa kesitler
• Sunum mantığı: Hayatları – Çalışmaları – İcatları – Etkileri

Sunum Başlığı: Zekânın İzinde: Dünyayı Değiştiren Dâhiler

Merhaba arkadaşlar,
Bugünkü sunumumda sizlere insanlık tarihine yön veren bazı dâhilerin hayatını ve icatlarını anlatacağım. Onların merakı, sabrı ve zekâsı sayesinde bugünkü modern dünyada yaşıyoruz.

1. Albert Einstein – Görelilik Teorisi

• Doğum Yeri: Almanya
• İcadı: İzafiyet (görelilik) teorisi
• Etkisi: Modern fiziğin temelini attı.
• Görsel: Einstein’ın formülü (E=mc²)
• İşitsel: Einstein’ın sesinden kısa bir konuşma kaydı

2. Marie Curie – Radyumun Keşfi

• Doğum Yeri: Polonya
• İcadı: Radyoaktivite alanındaki çalışmaları
• Başarı: Nobel ödülü alan ilk kadın
• Görsel: Laboratuvar ortamında Marie Curie
• Video: Radyumun tıpta kullanımı üzerine kısa bir belgesel kesiti

3. Nikola Tesla – Elektrik ve Kablosuz Teknoloji

• Doğum Yeri: Sırbistan
• İcadı: Alternatif akım sistemi
• Etkisi: Elektriğin evlere ulaşmasını sağladı
• Görsel: Tesla bobini animasyonu
• İşitsel: Elektrik akımı deney sesi

4. Canan Dağdeviren – Giyilebilir Kalp Pili

• Doğum Yeri: Türkiye
• İcadı: Piezoelektrik kalp pili, cilt kanseri teşhis cihazı
• Etkisi: Tıp teknolojisine yön veriyor
• Görsel: Kalp pili cihaz modeli
• Video: TED konuşmasından kısa kesit

5. Elon Musk – Geleceğin Teknolojileri

• Doğum Yeri: Güney Afrika
• Proje: Tesla, SpaceX, Mars Projeleri
• Etkisi: Uzay yolculuğunu gerçek hâle getirme hedefi
• Görsel: Falcon 9 roketi kalkışı
• İşitsel: Roket motor sesiyle animasyon

Sunum Kapanışı: Bu bilim insanları, hayal edip çalışan herkesin dünyayı değiştirebileceğini gösteriyor. Belki bir gün, siz de bu listede yer alırsınız!

6. ETKİNLİK

Aşağıya “Akıl Aydınlığında” adlı şiirin konusu ve ana duygusundan hareketle hikâye edici bir metin yazınız. Yazdığınız metne uygun bir başlık bulunuz. Metninizi gözden geçirirken varsa metninizdeki yazım, noktalama hatalarını ve anlatım bozukluklarım düzeltiniz. Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz.

Başlık: Aklın Işığında Yolculuk

Bir zamanlar, uzak bir köyde yaşayan Zeynep adında meraklı bir kız vardı. Gökyüzüne bakar, yıldızların ne olduğunu düşünür, neden gece olur, neden yağmur yağar gibi sorular sorardı. Babası ona eski bir ansiklopedi hediye ettiğinde Zeynep’in hayatı değişti. Kitapta yazanları okudukça öğrenmenin ne kadar büyüleyici bir şey olduğunu fark etti.

Zeynep büyüdükçe hayalleri de büyüdü. Elektriğin nasıl üretildiğini, makinelerin nasıl çalıştığını araştırmaya başladı. Bir gün öğretmeni onu bilim şenliğine götürdü. Orada güneş enerjisiyle çalışan bir araba maketi yaptı. Jüri onun aklını, emeğini ve çalışkanlığını çok beğendi.

O günden sonra Zeynep, “aklın aydınlattığı” her yolu takip etti. Şehir kütüphanelerinde ders çalıştı, deneyler yaptı, robot projelerine katıldı. Yıllar sonra kendi buluşunu gerçekleştiren Zeynep, “Bir insanın aklı, en büyük yol göstericisidir.” diyerek başka çocuklara da ilham verdi.

7. ETKİNLİK

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 281 Cevabı

Aşağıdaki blog (ağ günlüğü) yazısını okuyunuz.

1. Canan Dağdeviren, niçin kalp hastalıklarının tedavisine yönelik çalışmalar yapmak istemiştir?
Cevap: Çünkü dedesi yirmi sekiz yaşındayken kalp yetmezliğinden vefat etmiştir. Bu olay onu derinden etkilemiş ve kalp hastalıklarının tedavisi üzerine çalışmalar yapma kararı almıştır.

2. Canan Dağdeviren’in yaptığı bilimsel çalışmalar nelerdir?
Cevap: Piezoelektrik özellikli malzemelerle kalbin atış enerjisini elektrik enerjisine çeviren giyilebilir kalp pili icat etmiştir.

• Pilsiz çalışan giyilebilir kalp çipi geliştirmiştir.
• Cilt kanserini teşhis eden bir cihaz üretmiştir.
• Biyolojik dili elektronik dile çeviren cihazlar üzerinde çalışmalar yapmıştır.

3. Günümüz bilim insanlarından bildiklerinizi ve bunların çalışmalarını sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.

• Feryal Özel: Kara delikler üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan bir astrofizikçidir.
• Uğur Şahin ve Özlem Türeci: COVID-19 aşısını geliştiren bilim insanlarıdır.
• Bilge Demirköz: CERN'de çalışan Türk parçacık fizikçisidir.
• Bu bilim insanları, bilimsel alanda uluslararası başarılar elde etmiş ve insanlığa katkı sağlamışlardır.