10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 308-312 Cevapları Beşgen Yayıncılık

308. Sayfa – 9. Ünite: Evliya Çelebi ve Seyahatname

Metne Hazırlık Cevapları:

1. “Çok gezen mi bilir, çok okuyan mı?” sözünü tartışınız.

Cevap: Çok gezmek, farklı yerleri görerek tecrübe kazanmayı sağlar.
Çok okumak ise bilgi birikimimizi artırır ve anlamlandırmamıza yardımcı olur.
En iyisi ikisini birleştirmektir çünkü hem bilgiyi edinmiş hem de uygulamış oluruz.

2. Evliya Çelebi’nin UNESCO tarafından anılmasının önemi nedir?

Cevap: Evliya Çelebi’nin UNESCO tarafından tanınması, onun sadece Türk kültürüne değil, dünya kültürüne de katkı sağladığını gösterir.
Eserleriyle tarihimizi, kültürümüzü ve coğrafyamızı belgeleyip tanıtmış, bu da kültürel mirasımıza sahip çıkmanın önemini vurgular.

Metin: Seyahatname'den Alıntı

Evliya Çelebi’nin “rüyasında Hz. Muhammed’i görerek seyahat etme izni aldığı” anlatımı, onun iç dünyasını ve gezme arzusunu yansıtır. Bu parça edebi ve manevi yönü kuvvetli bir anlatımdır.

Sayfa 312 Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları

1. Okuduğunuz metnin konusunu, amacını ve hedef kitlesini tespit ediniz.

Konu: Evliya Çelebi’nin Seyahatname adlı eserinde Bursa şehrine yaptığı geziden izlenimler.
Amaç: Evliya Çelebi’nin gözünden Bursa'nın tarihi, kültürel ve sosyal yapısını tanıtmak.
Hedef Kitle: Tarih, kültür ve edebiyata ilgi duyan öğrenciler, araştırmacılar ve okuyucular.

2. Metinde betimleyici anlatım biçiminden yararlanılan yerleri gösteriniz. Bu anlatım biçiminin metne katkısını açıklayınız.

Örnek Yer: “Bu şehrin güney tarafında Ruhban Dağı’nda hayat suyu kaynakları bulunduğundan... geniş yürekli, bakımlı, bağ ve bahçesi bol, mesut insanlar…”

Katkısı: Okuyucunun anlatılan yerleri zihninde canlandırmasını sağlar. Mekânın güzellikleri görsel olarak hayal edilebilir hâle gelir.

3. Okuduğunuz metinde abartılı anlatımın yapıldığı yerleri bulunuz.

Örnek Yer: “Bu şehirde toplam 2.000 güzel cami ve mescit, 40 tane çok yüksek saray vardır.”

Açıklama: Gerçekçi olmayan sayılar kullanılarak şehrin ihtişamı abartılı bir şekilde vurgulanmıştır.

4. Metinde millî ve manevi değerlerimizden hangilerine örnekler verebilirsiniz?

• Dinî yapılar ve camiler: İslamî değerleri temsil eder.
• Misafirperverlik: Türk kültürünün önemli bir özelliğidir.
• Tarihe ve ecdada saygı: Eski mezarlar ve kahramanlara duyulan hayranlık.

5. Metinde tarihî ögelerden niçin yararlanılmıştır?

Cevap: Tarihi yapılar ve olaylar sayesinde okuyucunun geçmişle bağ kurması sağlanmıştır. Aynı zamanda Bursa'nın tarihî önemine dikkat çekilmiştir.

6. Yazar ile bu metin arasında bir ilişki kurarsanız neler söyleyebilirsiniz?

Cevap: Evliya Çelebi, seyahat etmeyi hayat tarzı hâline getirmiştir. Gördüklerini samimi bir dille anlatması, onun gözlemlerini doğrudan aktardığını ve metni kendisinin yazdığını gösterir.

7. Okuduğunuz metinde nelerden etkilendiniz? Niçin?

Cevap: Bursa şehrinin doğası, mimarisi ve halkının özellikleri dikkat çekicidir. Özellikle halkın misafirperverliği ve şehirdeki kültürel çeşitlilik çok etkileyicidir.

8. Okuduğunuz metindeki cümleleri uzunluk ve kısalık açısından değerlendiriniz.

Cevap: Metindeki cümleler genellikle uzundur. Ayrıntılı bilgiler, sıralı yapılar ve açıklamalar içerir. Bu da betimlemeyi zenginleştirir ama zaman zaman anlamayı zorlaştırabilir.

9. Metnin anlatıcısı niçin yazarın kendisidir? Açıklayınız.

Cevap: Metin bir gezi yazısıdır. Evliya Çelebi, kendi gezip gördüğü yerleri anlatmıştır. Bu yüzden anlatıcı da yazarın kendisidir; olaylar birinci kişi ağzıyla aktarılmıştır.

10. Bursa’nın şimdiki yöneticileri bu metni okursa hangi kazanımları elde eder? Örnekleyiniz.

Cevap: Şehrin tarihî ve kültürel zenginliklerinin farkına varırlar. Örneğin, eski camiler, hanlar ve mimari yapılar restore edilebilir. Ayrıca kültür turizmini geliştirmeye yönelik projeler üretmeleri için ilham olur.